Het vertrouwen moet herstellen door te luisteren naar beide kanten

Al voor corona waren er incidenten die aantonen dat regelmatig het vertrouwen tussen burger en politie in Brussel zoek is. Tijdens de coronapandemie kwam dat vertrouwen nog meer onder druk te staan. Els Rochette (one.brussels) nam het initiatief om dit vraagstuk uitgebreid te behandelen in de commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. De resolutie met aanbevelingen is het sluitstuk van een serie hoorzittingen met experts over dit thema.

De incidenten tijdens de eerste lockdown, waren de directe aanleiding om het onderwerp te agenderen in het parlement. Denk daarbij aan de rellen rond het overlijden van Adil, de jongen die bij een politiecontrole in het voorjaar om het leven kwam. Het doel van de hoorzittingen was om tot breedgedragen aanbevelingen te komen die het vertrouwen en wederzijds respect tussen politie en Brusselse bevolking verbeteren en zo te zorgen voor een veilige en leefbare stad.

Els Rochette (one.brussels):

“We hebben in het Brussels Parlement sprekers met verschillende invalshoeken aan het woord gelaten, van de kant van de burger en de kant van de politie. Als je het hebt over vertrouwen en relaties moet je beide partijen aan het woord laten en de tijd nemen naar hen te luisteren. Het was leerrijk: de politie is er voor ons allemaal. Ze is de laatste strohalm voor iemand die hulp nodig heeft. Burgers hebben de politie nodig. Maar als een burger onheus wordt bejegend tijdens een politie-optreden – hardhandig aangepakt, gehandboeid of onderworpen aan een ongepaste naaktfouille –  blijkt het erg moeilijk om verhaal te halen.”

De resolutie put uit de aanbevelingen die de verschillende sprekers hebben gegeven. Veel taken worden toegewezen aan Brussel Preventie en Veiligheid. Enkele elementen: een standaardprocedure voor online klachten in samenwerking met de zes politiezones, gestandaardiseerd (in alle zones hetzelfde) en online gemakkelijk in te dienen; een betere opvolging van wie wordt gecontroleerd voor efficiëntere controles, betere misdaadbestrijding en om ethnic profiling tegen te gaan; meer lokaal gerekruteerde agenten in de Brusselse politiekorpsen; een strikte naleving van het communicatieprotocol voor crisissituaties, zeker bij incidenten met ernstige gewonden of dodelijke afloop.

Els Rochette (one.brussels):

“We keuren ongeoorloofd geweld door politie tegen burgers nadrukkelijk af, maar tolereren het geweld tegen de politie evenmin. Dat is de kern van de zaak. We zijn niet naïef. Als het nodig is, moet de politie gebruik maken van haar monopolie op geweld. Maar alleen dan. Als de politie in de fout gaat, moet er ook worden opgetreden. Dat zijn twee kanten van eenzelfde medaille.”

De resolutie is een breed gedragen compromis en werd door de grote meerderheid van partijen goedgekeurd. Voor one.brussels kan het nog verder gaan: door het harmoniseren van de Brussels politiezones. Veel zones pakken op hun eigen manier veiligheid aan, hetgeen betekent dat ze parallel naast elkaar werken. Voor het éénmaken van de zes politiezones is op dit moment nog niet voldoende draagvlak. De gedane aanbevelingen zijn er daarom op gericht om op korte termijn het verschil te maken binnen de huidige institutionele opzet van het Brussels gewest.

Enkele van de aanbevelingen uit de resolutie;

• De noodzaak om politiezones te ondersteunen met de veralgemening van nabijheidspolitie. Denk aan brigades te voet of met de fiets. Agenten zijn daardoor in de straat bereikbaar en aanspreekbaar voor de burger; 
• Het opstellen van een standaardprocedure voor online klachten;
• Om etnisch profileren te bestrijden moet er beter opgevolgd worden wie wordt gecontroleerd: politieraden moeten daarvoor verslag uitbrengen over het aantal door hun politiemensen uitgevoerde identiteitscontroles en de redenen voor deze controles (voor efficiëntere controles en betere misdaadbestrijding);
• Meer lokaal gerekruteerde agenten in de Brusselse politiekorpsen, onder andere door het Oriëntatiecentrum van Brusafe in te schakelen en zo Brusselaars aan te moedigen om te kiezen voor een job bij de politie en Brusselse kandidaten voor te bereiden op de selectieproeven;
• Het communicatieprotocol voor crisissituaties te verbeteren, zeker bij incidenten waarbij ernstige gewonden vallen of er een dodelijke afloop is.

De resolutie die vandaag werd goedgekeurd in de commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement wordt later deze maand voorgelegd ter stemming in de plenaire vergadering.