Gezonde lucht is in Brussel nog altijd oneerlijk verdeeld

Dat tonen resultaten van CurieuzenAir burgermeting aan

Afgelopen week werden de resultaten van het burgerproject CurieuzenAir bekend gemaakt. 3000 Brusselaars hingen een maand lang meetbuisjes aan hun gevel om te meten hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit in ons Gewest. 

Positieve evolutie

In vergelijking met de vorige meting in 2019 is de lucht in Brussel properder. De invoering van de lage emissiezone (LEZ) speelt daarbij een belangrijke rol. Want het onderzoek is duidelijk: daar waar veel verkeer is, zijn de concentraties stikstofdioxide (NO2) hoger. 

Brussel heeft de afgelopen jaren serieus haar best gedaan. Met het gewestelijke beleidsplan Good Move en de lage emissiezone, beide gelanceerd op initiatief van Pascal Smet, kunnen we spreken van een paradigmashift. 

De afgelopen jaren heeft Brussel radicale keuzes durven maken om van een Gewest voor auto’s een Gewest voor mensen te maken. De eerste resultaten van deze omwenteling zijn nu zichtbaar: autoluwe wijken, sterk en elektrische openbaar vervoer, veilige fietspaden, een vlottere verkeerscirculatie en een kwalitatieve publieke ruimte. 

Een werk van lange adem

Hoewel we duidelijk de goede richting op gaan, zijn we er nog lang niet.  Brussel overschrijdt nog steeds de Europese normen voor NO2, en al zeker de strengere maximumwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Gezonde lucht voor de Brusselaars, is een werk van lange adem dat aanhoudende inspanningen vergt. 

Oneerlijke verdeling van de lasten

Dat de nabijheid van verkeer een belangrijke factor is in de luchtkwaliteit komt sterk naar voren uit de resultaten. Dat toont zich onder andere in de meetpunten op de Kleine Ring ter hoogte van Sint-Joost of de Vlaamsepoort. 

De dichte bebouwing op deze plaatsen zorgt daarenboven voor een versterkend effect. Door de nauwe straten kan de vuile lucht moeilijk weg. 

De beste lucht daarentegen wordt gemeten in gemeenten als Ukkel, Oudergem of Watermaal-Bosvoorde. Niet toevallige de rijkere, residentiële buurten van Brussel, ver weg van de drukke verkeersaders.  

Kortom, mensen uit armere gemeenten als Sint-Joost of uit de kanaalzone, ademen veel meer ongezonde lucht in ten gevolge van het verkeer. Het merendeel van de bewoners van deze wijken hebben geen wagen, maar ademen wel de uitlaatgassen in. Met andere woorden, de negatieve gevolgen en de kwalijke gezondheidseffecten worden grotendeels gedragen door diegenen die er zelf niet verantwoordelijk voor zijn.

Wij strijden voor openbaar vervoer, fietsers en voetgangers  

Daarom strijdt one.brussels voor om een nog beter en sneller openbaar vervoer.  Door te investeren in nieuwe tramlijnen, een uitgebreid busplan en de nieuwe metrolijn 3, verdwijnt koning auto stilaan naar de achtergrond. Via afgescheiden fietspaden en betere trottoirs, krijgen de zachte weggebruikers die zich te voet of met de fiets verplaatsen de ruimte die ze verdienen. Daarenboven zullen brandstofauto’s de komende jaren steeds meer uit Brussel geweerd worden dankzij de LEZ.

Echter, meer dan de helft van de uitstoot in Brussel is een gevolg van de verwarming van gebouwen. Betere isolatie, is daarom niet alleen goed voor het milieu, het is ook goed voor de luchtkwaliteit. Daarom zet deze regering met staatssecretaris Pascal Smet vol in op de ‘Renolution’-strategie, een revolutionaire aanpak om de Brusselse gebouwen zo snel mogelijk te renoveren en isoleren.

Verdelen, verdichten en vergroenen

Wat ons betreft is het verdichten en vergroenen van wijken een belangrijk deel van de oplossing. We moeten op plekken waar nu bijna geen groene ruimte is, plaats maken voor parken en bomen. De combinatie met meer en betaalbare woningen voor Brusselaars is daarbij essentieel. Door op sommige plaatsen – daar waar het stedelijk weefsel het toelaat – meer in de hoogte te bouwen, houden we ruimte vrij voor groenruimte. Daarnaast is het belangrijk dat er meer betaalbare en sociale woningen komen in de wijken waar vandaag al veel ruimte en groen is. 

Iedere Brusselaar verdient gezonde lucht

Een gezond leefmilieu met propere lucht is een basisrecht. We mogen de Brusselaars uit de dichtbebouwde wijken met slecht geïsoleerde huizen en nabij drukke verkeersaders, niet laten stikken.

Het probleem van ongezonde lucht vraagt om een aanpak die de Brusselse gemeentes overstijgt. Alle 19 gemeenten, rijk en arm, moeten deel van de oplossing zijn. 

Iedere Brusselaar moet kunnen ademen. De dikte van je portemonnee zou daar geen invloed op mogen hebben. Ademruimte voor elke Brusselaar – ongeacht zijn of haar woonplaats – moet de ambitie zijn. 

Dat is sociaal en dat vraagt om one.brussels.